مــــــــرگ و حیات از چیزهایی است که روزمره، بلکه، به فرمودهء امام علی(ع) در هر نفسی با آن مواجهیم:« فی کُلِّ نَفَسٍ مَوتٌ»؛ و مصداق کامل آن، که مرگ انسان است، سرنوشتی است که هیچ گریزی از آن نیست:« لا مَحیصَ عَن یـــَومٍ خُطَّ بِالقَلَم.» (بحارالانوار،ج 4،ص43و 66) و این دستور الهی است که باید دایماً دربارهء دنیا و آخرتمان اندیشه کنیم:« فــــــــــِی الدُّنیا وَ الاخِرَةِ» (بقره:220) از این روست که قــــــــــــرآن فراموش کردن قیامت را سرچشمهء بسیاری از گناهان می خواند و خطاب به مجرمان می فرماید: « فَذُوقُوا بِما نَسیتُم لِقاءَ یَومُِم هذا» (سجده:14) و یقین به آخــرت را از عوامل هدایت و رستگاری در دنیا و آخرت معرفی کرده است:« وَ بِالاخِرَةِ هُم یُوقِنُونَ اُولئِکَ عَلی هُدیً مِن رَبِّهِم وَ اُولئِکَ هُمُ المُفلِحُنش.» (بقره:4و5) در واقع، قرآن در یک نگاه مرگ و زندگی را در امتداد و ضمیمه و مکمل هم می داند، به گونه ای که حکمت آفرینش با آن محقق می شود:« اَلَذی خَلَقَ الموتَ والحَیاةَ لِیَبلُوَکُم اَیُّکُم اَحسَنُ عَمَلاً» (ملک:2) و در نگاهی وسیع تر، دنیا و آخرت را عواملی به هم پیوسته، چون کارگاههای مختلف کارخانه ای عظیم، می داند- کارخانه ای که محصول آن انسان لایق بهشت یا جهنم است که در آن مراحل کمال را طی می کند تا جایی که محصول نهایی آن انسان بهشتیِ در جوار رحمت و رضوان خدا، یا انسان جهنمی ِ در معرض خشم و غضب حضرت حق است: « یا عِبادِ الَّذینَ امَنُوا اِتَّقُوا رَبَّکُم لِلَّذینَ اَحسَنُوا فی هذِهِ الدُّنیا حَسَنَةٌ وَ اَرضُ الله واسِعَةٌ اِنَّمل یُوَفَّی الصّابِرُونَ اَجرَهُم بغیرِ حِسابٍ» (زمر:10) رابطه ای همچون رابطه و پیوستگی عالم جنین با عالم دنیا، رابطهء جرم و جریمه، رابطهء پاداش و حسنه، رابطهء عمل و عکس العمل، رابطهء کشتزار و محصول « مَن کَان یُریدُ حَرثَ ألاخِرَةِ نَزِد لَهُ فی حَرثِهِ وَ مَن کان یُریدُ حَرثَ الدُّنیا نُؤتِهِ مِنها» (شوری:20). کوتاه سخن اینکه آخرتی که زندگی واقعی در آن است («وَاِنَّ الدّارَ الاخِرَةََ لَهِیَ الحَیوانُ» (عنکبوت:64)) حقیقت حیات و کمال زندگی است و سخن از آیه های آن هم سخن از آیه های زندگی است.
Design By : Pichak |